DRAG

Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh: Góc nhìn Sài Gòn xưa

Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh: Góc nhìn Sài Gòn xưa

Len lỏi giữa những cao ốc kính và tiếng còi xe hối hả, Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh (Ho Chi Minh City Museum) bỗng hiện ra như khung cửa mở vào dòng thời gian. Tòa dinh thự cổ màu vàng nhạt, rợp bóng cây cổ thụ, không chỉ gìn giữ chứng tích hơn một thế kỷ biến thiên của Sài Gòn mà còn khơi dậy tình yêu di sản nơi mỗi bước chân ghé lại.

1. Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh

Tọa lạc giữa trung tâm Sài Gòn, Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh mang kiến trúc cổ kính này đã trải qua hơn một thế kỷ biến chuyển – từ chốn quyền lực của giới cai trị đến không gian lưu giữ ký ức đô thị.

  • 1885 – 1890: Công trình được khởi công và hoàn thành dưới bàn tay kiến trúc sư người Pháp Alfred Foulhoux. Ban đầu được định hình là Bảo tàng Thương mại Nam Kỳ, nhưng sau đó nhanh chóng chuyển thành dinh thự của Phó Toàn quyền Đông Dương.

  • 1920 – 1966: Trải qua nhiều biến động, tòa nhà trở thành Dinh Gia Long – nơi ở tạm của Thủ tướng Ngô Đình Diệm, sau là Tối cao Pháp viện Việt Nam Cộng hòa. Giai đoạn này, một hầm trú ẩn sâu 9m đã được xây dựng để đề phòng bom đạn.

  • 12/8/1978: Sau ngày đất nước thống nhất, chính quyền thành phố quyết định chuyển đổi công năng và thành lập Bảo tàng Cách mạng TP.HCM tại đây.

  • 13/12/1999: Công trình chính thức mang tên Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh, trở thành nơi lưu giữ, trưng bày và kể lại hành trình 300 năm hình thành và phát triển của đô thị Sài Gòn – TP.HCM.

Phong cách kiến trúc mang đậm chất phương Tây ấn tượng
Phong cách kiến trúc mang đậm chất phương Tây ấn tượng

2. Kiến trúc giao hòa Âu – Á độc đáo

Giữa lòng thành phố hiện đại, tòa nhà hai tầng rộng 1.700m² của Bảo tàng thành phố Hồ Chí Minh nổi bật với vẻ đẹp Tân cổ điển pha lẫn tinh thần phương Đông. Nhìn từ xa, công trình như bước ra từ châu Âu thế kỷ XIX, nhưng vẫn thấm đẫm hồn Việt trong từng chi tiết.

Mặt tiền trang trí công phu với phù điêu các nữ thần Thương nghiệp – Công nghiệp, tượng đầu người trang nghiêm trên mái, xen lẫn các họa tiết độc đáo như rắn quấn, liễu rủ, gà trống và cú mèo – biểu tượng của sự tuần hoàn ngày và đêm.

Hệ mái ngói lại mang dáng dấp Á Đông, uyển chuyển bên những tán phượng đỏ rực mỗi độ hè về, tạo nên sự giao thoa mềm mại giữa hai nền kiến trúc.

Không gian bên trong gây ấn tượng với trần nhà cao thoáng, cầu thang đá hoa cương tay vịn gỗ mun sang trọng, gạch bông xưa và các ô cửa vòm chan hòa ánh sáng. Đặc biệt, hầm trú ẩn bí mật xây năm 1962 với ba phòng chống bom và lối thoát hiểm dẫn ra đường Lý Tự Trọng vẫn còn nguyên dấu tích – như một lời nhắc nhở về giai đoạn chiến tranh khốc liệt đã đi qua.

Chiếc cầu thang được thiết kế độc đáo, dẫn lên lầu 1 bảo tàng
Chiếc cầu thang được thiết kế độc đáo, dẫn lên lầu 1 của bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh

3. Hành trình trưng bày: 9 phòng, 1 câu chuyện thành phố

Bảo tàng thành phố Hồ Chí Minh hiện bố trí 9 phòng trưng bày cố định liên hoàn ở hai tầng, tái hiện bức tranh đa dạng của đất và người Sài Gòn – TP HCM:

  • Thiên nhiên & Khảo cổ – địa tầng, khí hậu, công cụ đá từ 2.000–3.000 năm trước.
  • Địa lý – Hành chính – bản đồ sông rạch, quy hoạch đô thị từ 50.000 đến >10 triệu dân.
  • Thương cảng – Thương mại – Dịch vụ – chợ Bến Thành, cảng Sài Gòn, cửa hiệu người Hoa.
  • Công nghiệp & Tiểu thủ công – gốm, kim hoàn, dệt, các khu công nghiệp đầu thế kỷ XX.
  • Văn hóa Sài Gòn – trích đoạn cải lương, đám cưới bốn dân tộc Việt–Chăm–Hoa–Khmer.
  • Đấu tranh cách mạng 1930-1954 – phong trào Xô viết, Ngày Độc lập 2/9/1945.
  • Đấu tranh cách mạng 1954-1975 – Phong trào Đồng khởi, Tết Mậu Thân, Chiến dịch Hồ Chí Minh.
  • Kỷ vật kháng chiến – bếp Hoàng Cầm, máy ảnh chiến trường, thư tù khắc khổ.
  • Tiền tệ Việt Nam – hơn 1.000 hiện vật tiền kim loại, tiền giấy qua các triều đại.

Ngoài nhà chính, sân vườn còn trưng bày máy bay A-37, trực thăng UH-1, pháo cao xạ, xe tăng – dấu ấn những “chứng nhân thép” của thời bom đạn.

4. Trải nghiệm tham quan bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh

Bước chân vào khuôn viên bảo tàng, bạn như được đưa trở về một Sài Gòn cổ kính, nơi từng chi tiết nhỏ đều thì thầm những câu chuyện của thời gian. Những vòm cửa cao vút đón nắng xiên qua, đổ bóng lên nền gạch đỏ au khiến hoa văn Baroque thêm phần nổi bật, đầy mê hoặc. Chiếc cầu thang xoắn ốc giữa sảnh chính – vừa cổ điển vừa quyến rũ – là nơi không thể thiếu trong bộ sưu tập ảnh của mọi du khách mê phong cách vintage.

Một trải nghiệm đáng nhớ là khi bạn bước xuống lối cầu thang sắt hẹp dẫn vào hầm bí mật từng được sử dụng làm nơi trú ẩn thời chiến. Không khí trong hầm mát lạnh, ánh sáng yếu ớt khiến tim bạn khẽ se lại – như chạm vào mạch ngầm căng thẳng của Sài Gòn những năm 1960.

Bên ngoài, những dãy tường vàng nhạt, khung cửa xanh rêu cùng hàng cột Corinth trắng tinh khôi tạo nên phông nền hoàn hảo cho những bức hình đậm chất hoài niệm. Nhưng điều đọng lại sâu sắc nhất vẫn là hành trình khám phá bên trong bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh, nơi mỗi hiện vật, bức tranh, hay mô hình đều mở ra một lát cắt chân thực về một đô thị vừa hoa lệ, vừa giàu nội lực cách mạng. Sài Gòn hiện lên không chỉ với vẻ ngoài hào nhoáng mà còn là lớp trầm tích văn hóa – thương mại – lịch sử kéo dài suốt ba thế kỷ.

Khu trưng bày bên trong bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh
Khu trưng bày bên trong bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh

5. Thông tin tham quan Bảo tàng thành phố Hồ Chí Minh

Nếu bạn muốn tìm về ký ức Sài Gòn xưa và cảm nhận hơi thở lịch sử giữa lòng đô thị hiện đại, thì Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh là điểm dừng chân không nên bỏ lỡ. Dưới đây là những thông tin cần biết cho chuyến tham quan thêm trọn vẹn:

  • Địa chỉ: 65 Lý Tự Trọng, phường Bến Nghé, Quận 1, TP.HCM

  • Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh giờ mở cửa : 8h00 – 17h00 hằng ngày

  • Giá vé: 30.000 VNĐ/người; phụ thu 20.000 VNĐ nếu mang theo máy ảnh chuyên nghiệp

  • Thời lượng tham quan lý tưởng: Khoảng 1,5 – 2 giờ

  • Lưu ý: Du khách nên ăn mặc lịch sự, giữ trật tự trong khuôn viên bảo tàng, không chạm tay vào hiện vật. Riêng khu vực hầm bí mật sẽ được mở theo khung giờ quy định, có hướng dẫn viên đi kèm.

6. Gợi ý điểm tham quan lân cận

Sau khi dạo bước qua những dấu ấn lịch sử tại Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh, bạn có thể tiếp tục hành trình khám phá trung tâm Sài Gòn với loạt điểm đến đặc sắc ngay gần đó:

  • Dinh Độc Lập (cách 250m) – Biểu tượng lịch sử gắn liền với ngày đất nước thống nhất.

  • Nhà thờ Đức Bà & Bưu điện Trung tâm (cách 400m) – Kiệt tác kiến trúc Pháp giữa lòng thành phố.

  • Nhà hát Thành phố (cách 550m) – Công trình Belle Époque thanh thoát, khoác lên mình sắc trắng sang trọng.

  • Phố đi bộ Nguyễn Huệ & UBND TP.HCM – Không gian hiện đại lý tưởng để check-in, dạo mát và ngắm pháo hoa vào dịp lễ.

  • Chợ Bến Thành (cách 900m) – Thiên đường ẩm thực và mua sắm đặc sản, quà lưu niệm.

  • Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM (cách 1,2km) – Tọa lạc trong dinh thự cổ của Hứa Bổn Hòa, nơi lưu giữ kho tàng mỹ thuật Việt Nam.

Đừng quên theo dõi Tuốtz để khám phá thêm nhiều điểm đến thú vị và những trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ khắp Việt Nam!